W dzisiejszym cyklu ciekawych interpretacji Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego mamy dla Państwa nowy cieszący się dużym zainteresowaniem temat dotyczący załączników do projektu budowlanego. Zapraszamy do lektury tego i kolejnych publikacji nie tylko w tym temacie.

Załączniki do projektu budowlanego

Przepisy ustawy Prawo budowlane przewidują szereg różnych dokumentów, które należy załączyć do projektu budowlanego lub do jego poszczególnych opracowań projektowych (tj. do projektu zagospodarowania działki lub terenu, projektu architektoniczno-budowlanego lub projektu technicznego). Przy czym sama ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane nie posługuje się słowem „załączniki”.

Określenie „załączniki projektu budowlanego” jako nazwa zbiorcza niektórych dokumentów (które należy załączyć do projektu budowlanego) zostało użyte na potrzeby rozporządzenia Ministra Rozwoju z dnia 11 września 2020 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego.

Pojęcie „załączniki projektu budowlanego” miało usystematyzować sprawy dołączania do projektu budowlanego różnych dokumentów tak, aby zapewnić czytelność danych w nim zawartych, co wynika wprost z treści art. 34 ust. 6 pkt 1 ustawy – Prawo budowlane.

Przepisy ustawy – Prawo budowlane wymieniają dokumenty, jakie należy dołączyć do poszczególnych opracowań projektowych wchodzących w skład projektu budowlanego (zob. art. 34 ust. 3d ww. ustawy). Dokumenty te nie są związanie z zamierzeniem budowlanym (stanowiącym przedmiot projektu budowlanego), ale są związane z konkretnym opracowaniem projektowym jako takim. Do dokumentów tych należą:

1)       kopia decyzji o nadaniu projektantowi lub projektantowi sprawdzającemu, jeżeli jest wymagany, uprawnień budowlanych w odpowiedniej specjalności potwierdzoną za zgodność z oryginałem przez sporządzającego projekt;

2)       kopia zaświadczenia, o którym mowa w art. 12 ust. 7 ustawy – Prawo budowlane;

3)       oświadczenie projektanta o sporządzeniu projektu zgodnie z obowiązującymi przepisami i zasadami wiedzy technicznej.

Wymienione dokumenty odnoszą się do poszczególnych opracowań projektowych i są załączane bezpośrednio do tych opracowań. Są bowiem związane stricte z tymi opracowaniami.

Ponadto przepisy ustawy wskazują na pewne dokumenty, które należy dołączyć ogólnie do projektu budowlanego (zob. art. 34 ust. 3 pkt 4 i 5 ustawy – Prawo budowlane) bez wskazywania, do którego dokładnie opracowania projektowego wchodzącego w skład projektu budowlanego należy te dokumenty dołączyć. Te dokumenty nie są ściśle związane z konkretnym opracowaniem projektowym, ale z samym zamierzeniem budowlanym, do którego projekt budowlany się odnosi.

W praktyce może się zdarzyć, że niektóre opracowania projektowe nie będą sporządzane w ramach projektu budowlanego (zob. art. 34 ust. 3a i 3b ustawy). Mimo tego dokumenty odnoszące się do zamierzenia budowlanego (np. wymienione w art. 34 ust. 3 pkt 4 i 5 ustawy) i tak będą musiały zostać dołączone do projektu budowlanego, gdyż nie są związane z konkretnym opracowaniem projektowym, ale z projektem budowlanym.

Z tego względu w przepisach rozporządzenia zgromadzono w ramach pojęcia „załączniki projektu budowlanego” dokumenty, które nie załącza się ściśle do konkretnego opracowania projektowego (ponieważ nie są związane z konkretnym opracowaniem), ale ogólnie do projektu budowlanego. Załączniki te stanowią odrębny element projektu budowlanego, a konieczność ich załączenia nie jest powiązana z koniecznością sporządzenia konkretnego opracowania projektowego wchodzącego w skład projektu budowlanego.

Zgodnie bowiem z § 5 ust. 1 ww. rozporządzenia oprawia się następujące elementy projektu budowlanego:

1)    projekt zagospodarowania działki lub terenu;

2)    projekt architektoniczno-budowlany;

3)    projekt techniczny;

4)    załączniki projektu budowlanego:

a)    opinie, uzgodnienia, pozwolenia i inne dokumenty, o których mowa w art. 33 ust. 2 pkt 1 ustawy,

b)    oświadczenie właściwego zarządcy drogi o możliwości połączenia działki z drogą, zgodnie z przepisami o drogach publicznych, o którym mowa w art. 34 ust. 3 pkt 4 ustawy - w przypadku drogi krajowej lub wojewódzkiej,

c)    informację dotyczącą bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, o której mowa w art. 20 ust. 1 pkt 1b ustawy, zwana dalej „informacją bioz”.

Pojęcie „załączniki projektu budowlanego” (w rozumieniu rozporządzenia w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego) jest pojęciem zamkniętym. Każdy inny dokument, który należy załączyć do opracowania projektowego, nie będzie wchodził w skład tego pojęcia.

Lista ta może budzić pewne wątpliwości z uwagi na brzmienie niektórych przepisów ustawy.

Konieczność załączania do projektu budowlanego dokumentów, o których mowa w § 5 ust. 1 pkt 4 lit. a rozporządzenia wynika z art. 34 ust. 3 pkt 5 ustawy, a § 5 ust. 1 pkt 4 lit. b wynika z art. 34 ust. 3 pkt 4 ustawy. Jednak ustawa w aspekcie dołączenia wymaganych opinii, uzgodnień, pozwoleń i sprawdzeń (art. 34 ust. 3 pkt 5 ustawy – Prawo budowlane) jest niekonsekwentna. Bowiem już w art. 35 ust. 1 pkt 3 lit. a sugeruje, że dokumenty te są załączane do projektu zagospodarowania działki lub terenu oraz projektu architektoniczno-budowlanego.

Wątpliwości może również wzbudzać informacja bioz. Bowiem art. 34 ustawy – Prawo budowlane w ogóle do tej informacji się nie odnosi (nie wskazuje, że taką informację należy załączyć do projektu budowlanego). Również żaden inny przepis nie wskazuje, że informację bioz należy załączyć do któregokolwiek opracowania projektowego wchodzącego w skład projektu budowlanego. Jednocześnie przepis art. 35 ust. 1 pkt 3 lit. b ustawy – Prawo budowlane sugeruje, że informację bioz załącza się zarówno do projektu zagospodarowania działki lub terenu, jak i do projektu architektoniczno-budowlanego. Ustawa nie jest więc w tym aspekcie konsekwentna i precyzyjna, zwłaszcza że w innych przepisach ww. ustawy mowa jest o sporządzeniu jednej informacji bioz, a nie kilku (na potrzeby różnych opracowań projektowych).

Prawodawca w ramach rozporządzenia w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego postanowił rozwiać w tym zakresie wątpliwości i umieścił wymagane opinie, uzgodnienia, pozwolenia i sprawdzenia oraz informację bioz wśród załączników do projektu budowlanego (zob. § 5 ust. 1 pkt 4 ww. rozporządzenia).

Odnosząc się już do samego problemu związanego z tabelą (stanowiącą załącznik do rozporządzenia w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego) należy wskazać, że element projektu budowlanego jakim są „załączniki projektu budowlanego” należy interpretować zgodnie z przepisami ww. rozporządzenia (czyli zgodnie z § 5 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego).

W tabeli zawartej w ww. rozporządzeniu posłużono się zwrotem „załączniki projektu budowlanego, w tym załączniki projektu zagospodarowania działki lub terenu, projektu techniczno-budowlanego i projektu technicznego”, a więc nieco bardziej rozbudowanym zwrotem, niż posłużono się w § 5 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia. Nie oznacza to, że zwrot użyty w tabeli jest zwrotem obejmującym inne dokumenty, niż zwrot użyty we wskazanym przepisie.

Należy bowiem zwrócić uwagę na wyrazy „w tym” (nie użyto tu wyrazów np. „oraz”). Co oznacza, że nie chodzi o inne załączniki niż „załączniki projektu budowlanego” w rozumieniu rozporządzenia, które zostały wymienione wprost w § 5 ust. 1 pkt 4. Podkreślenie „w tym” służy uszczegółowieniu, zwłaszcza że sama ustawa – Prawo budowlane z jednej strony mówi o załączeniu określonych dokumentów do projektu budowlanego, podczas gdy w innym mówi, że sprawdza się załączenie tych dokumentów do np. projektu zagospodarowania działki lub terenu oraz projektu architektoniczno-budowlanego (zob. art. 35 ust. 1 pkt 3 ustawy).

Ponadto należy zawrócić uwagę na przepisy zawarte w § 5 rozporządzenia w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego. Zgodnie z § 5 ust. 2 ww. rozporządzenia dopuszcza się oprawę wielotomową elementów projektu budowlanego (elementy zostały wymienione w przytoczonym wyżej § 5 ust. 1 ww. rozporządzenia). W przypadku projektu budowlanego w postaci elektronicznej przez oprawę wielotomową należy rozumieć zapisanie w więcej niż jednym pliku komputerowym, przy czym każdy z plików stanowi osobny tom (§ 5 ust. 2a rozporządzenia).

Przepisy rozporządzenia w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego nie przewidują w ramach oprawy wielotomowej przenoszenia niektórych części konkretnego elementu projektu budowlanego (np. części projektu zagospodarowania działki lub terenu) do innych oprawionych oddzielnie elementów (np. do „załączników projektu budowlanego”).

W konsekwencji w plikach o nazwie ZL_z lub ZL_x_z należy umieszczać te załączniki, o których mowa w § 5 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego. Natomiast załączniki (jak chociażby kopia uprawnień budowlanych) stricte związane z konkretnym opracowaniem (np. z projektem zagospodarowania działki lub terenu), a nie z całym projektem budowlanym, należy umieszczać w plikach zawierających takie opracowanie (np. w pliku PZT_z).