Od 2020 r. budownictwo przechodzi krok po kroku transformację cyfrową. Proces ten wspierają przepisy prawne, które przyspieszają kolejne usprawnienia w tym obszarze. Wśród najnowszych narzędzi cyfrowych GUNB są c-KOB i EDB.

Administracja i branża w obszarze budownictwa działają jak naczynia połączone. Każda, nawet najmniejsza zmiana na poziomie urzędniczym przekłada się na pracę i efektywność całego sektora.

Działania jednorazowe przynoszą małe efekty. Korzyści i zyski przynoszą tylko kompleksowe i długofalowe procesy. Skupiliśmy więc nasze działania na potencjale cyfrowym, który tkwi w budownictwie. Zebraliśmy informacje i etapami przystąpiliśmy do zmian - informuje Dorota Cabańska, Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego.

Prace rozłożyliśmy na trzy etapy.

Etap I – e-Budownictwo

Do 2020 r. cyfryzacja w budownictwie przechodziła stan uśpienia. W 2020 r. uruchomiliśmy I etap cyfryzacji procedur budowlanych. Udostępniliśmy serwis e-Budownictwo, który jest obecnie oficjalną, rządową aplikacją dla inwestora do składania wniosków w procesie budowlanym.

Na platformie zamieszczamy kolejne formularze. Dziś mamy ich 26, a do najpopularniejszych należą m.in. wniosek o pozwolenie na budowę (PB-1) czy zgłoszenie robót budowlanych (PB-2).

Od 1 lipca 2021 r. inwestor może już złożyć online wniosek o pozwolenie na budowę i zgłoszenie z projektem budowlanym w postaci elektronicznej.

- Korzyści to prosta forma dokumentu, ułatwienie pracy projektantom oraz inwestorom, szybsze składanie wniosków o pozwolenie na budowę i zgłoszeń z projektem budowlanym oraz redukcja kosztów np. prowadzenia działalności dla pracowni projektowych – wyjaśnia Dorota Cabańska.

Wszystko na jednej platformie bez wychodzenia z domu.

Etap II – cyfryzacja rejestrów

22 listopada 2021 r. oddajemy nową, zmodernizowaną wersję systemu RWDZ. Budujemy interfejs API i system pobiera dane z innych systemów automatycznie. Takie rozwiązanie usprawnia obsługę postępowań dotyczących pozwolenia na budowę.

1 sierpnia 2022 r. startuje nowy Centralny Rejestr osób posiadających Uprawnienia Budowlane oraz rejestr ukaranych z tytułu odpowiedzialności zawodowej w budownictwie (e-CRUB).

Użytkownicy mogą w łatwy sposób sprawdzić kwalifikacje i uprawnienia inżyniera oraz projektanta, tak inwestorzy jak i urzędnicy.

Pod adresem https://e-crub.gunb.gov.pl funkcjonuje wyszukiwarka publiczna z listą ok. 130 tys. inżynierów i architektów. Wyszukiwarka daje obywatelom bezpośredni kontakt do osób w bazie e-CRUB.

System przyśpiesza start wykonywania samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie przez uprawnionych. Decyzja o wpisie do rejestru jest zautomatyzowana.

1 stycznia 2023 r. rusza c-KOB - oficjalna, rządowa aplikacja do prowadzenia książki obiektu budowlanego.

- System wspiera właścicieli i zarządców nieruchomości. Umożliwia im proste założenie i prowadzenie książki, wprowadzanie informacji o ekspertyzach i badaniach technicznych oraz danych o kontrolach okresowych, które wynikają z przepisów - art. 62 ustawy - Prawo budowlane – wskazuje Główna Inspektor Nadzoru Budowlanego.

Książka w wersji elektronicznej gromadzi i pozwala udostępniać kompleksowe dane o nieruchomości np. odpowiednim służbom.

Aplikacja nie wymaga specjalistycznego sprzętu czy oprogramowania. Wystarczy komputer i przeglądarka internetowa. Dostępna jest wersja mobilna na smartfony.

I najważniejszy dokument na budowie - Dziennik budowy w wersji elektronicznej - wystartuje publicznie 27 stycznia 2023 r.

Na placu budowy występują trudne warunki pracy, więc aplikacja jest prosta w obsłudze i zawsze dostępna. Nie wymaga specjalistycznego sprzętu i stałego dostępu do Internetu.

Do obsługi systemu wystarczy przeglądarka internetowa lub najprostszy smartfon, czy tablet.

EDB to bardzo bezpieczny system, jak podkreśla Dorota Cabańska:

• Dane są chronione poprzez kopię zapasową
• System jest zabezpieczony przed działaniem osób nieuprawnionych poprzez integrację z usługą tzw. węzła krajowego
• Do EDB wejdziemy na trzy sposoby - za pomocą profilu zaufanego, e-dowodu, bądź potwierdzając swoją tożsamość poprzez bankowość elektroniczną
• Dzięki mobilnej wersji, dostęp do niego mamy w każdej chwili i dowolnym miejscu
• Inwestor po założeniu konta w systemie występuje w nim bezpośrednio do organu administracji architektoniczno-budowlanej o wydanie dziennika budowy
• Inwestor dodaje szybko i prosto uczestników procesu budowlanego w systemie, czyli osoby takie jak: kierownik budowy, projektant, inspektor nadzoru inwestorskiego i upoważniony przedstawiciel inwestora.

System daje kontrolę nad przebiegiem całego procesu. Gromadzi wszystkie istotne zdarzenia, informacje o przebiegu robót budowlanych np. o montażu czy rozbiórce.

Etap III – cyfryzacja urzędów

W trzecim etapie cyfryzacji w budownictwie przygotowujemy wrota do wszystkich systemów, które wdrażamy - SOPAB. System będzie centralną platformą wymiany danych w obszarze budownictwa.

System Obsługi Postępowań Administracyjnych w Budownictwie to również projekt, w ramach którego urzędy otrzymają dodatkowo sprzęt informatyczny i kompleksowe szkolenia oraz wsparcie ze strony Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego.

SOPAB to nowy i uproszczony standard obsługi obywateli i pracy urzędników zaangażowanych w proces inwestycyjny. główne funkcjonalności systemu w jego I wersji obejmą:

• Gromadzenie i udostępnianie urzędnikom informacji potrzebnych do wydawania decyzji
• Tworzenie historii sprawy i wymiana między organami
• Automatyczne generowanie raportów GUS i GUNB
• Prosty w obsłudze interfejs dopasowany do spraw z obszaru budownictwa
• Gotowe wzory pism
• Połączenie z innymi programami i systemami takimi jak EZD, RWDZ, e-Budownictwo
• Publiczne udostępnianie informacji o prowadzonych postępowaniach

- Zakładany efekt to usprawnienie i ujednolicenie postępowań organów administracji architektoniczno-budowlanej i nadzoru budowlanego oraz wdrożenie pełnej cyfryzacji w skali całego kraju – wskazuje Dorota Cabańska.

Do końca czerwca planujemy wdrożenie pierwszej, podstawowej wersji SOPAB.

Połączenie narzędzi cyfrowych z bieżącą pracą podnosi jej produktywność i przyśpiesza finalny efekt tej pracy, a przy tym zmniejsza koszty. Działania odbywają się w czasie rzeczywistym i trafiają jednocześnie do wielu zainteresowanych stron.

Wychodzimy zatem naprzeciw oczekiwaniom obywateli i branży. Projektujemy proste rozwiązania i udostępniamy je bezpłatnie. Dla branży budowlanej, która już korzysta z zaawansowanych programów obliczeniowych np. do projektowania czy analizy, to duża zaleta i oszczędność.